Waarom gokken zelden gaat over geld – en alles over behoefte
Ep. 57

Waarom gokken zelden gaat over geld – en alles over behoefte

Episode description

In deze aflevering verkennen we samen het thema gokken en de impact ervan op ons leven. Als koepel voor onze gedachten delen we onze persoonlijke ervaringen en reflecties over kansspelen, van de allure van de casino’s tot de gevaren van verslaving. We bespreken hoe gokken tegenwoordig steeds toegankelijker wordt door reclame en online platforms, en hoe dat leidt tot een groeiend aantal gokverslaafden.

Het gesprek gaat verder over de verschillen tussen gokken en beleggen, waarbij we de nuances bekijken van risicobeheer en de strijd om controle. We delen onze eigen opvattingen over gokken als gezelschapsspel en de mentale impact die het kan hebben. We stellen de vraag wat een gezonde benadering is en hoe we plezier kunnen hebben zonder in de val van verslaving te trappen.

Tijdens onze dialoog onderzoeken we verantwoord gokken, met de nadruk op het belang van een vastgesteld budget en de noodzaak om altijd bewust te blijven van de eigen financiële situatie. Ook reflecteren we op de rol van de overheid in het reguleren van gokken en de sociale acceptatie hiervan binnen onze gemeenschappen. Het gesprek wendt zich zelfs naar bredere verslavingen zoals alcohol, sociale media en andere vormen van escapisme, waarbij we samen erkenden hoe ze ook invloeden kunnen hebben op onze levenskeuzes.

In de afsluitende opmerkingen benadrukken we de waarde van zelfbeheersing en het belang van wijsheid in onze beslissingen. Wij brengen de boodschap over dat het fundamental is om hulp te zoeken wanneer je merkt dat je in een vicieuze cirkel van verslaving kunt terechtkomen. We sluiten af met de hoop dat onze luisteraars nadenken over hun eigen keuzes en de impact daarvan op hun relaties en welzijn.

Download transcript (.vtt)
0:10

Koos Hey Raphael.

0:11

Raphael Hallo Koos.

0:13

Koos En welkom luisteraars.

0:15

Raphael Absoluut. Leuk dat jullie weer luisteren. Maar geloof je dat ook?

0:19

Koos Ja, geloof jij dat ook?

0:21

Raphael Ja, de meest geweldige podcast op de Nederlandse markt.

0:25

Koos Ja precies. Geloof je dat ook?

0:26

Raphael Ja, dat geloof ik.

0:27

Koos Ik geloof er ook in.

0:28

Raphael Ik helaas geloof niet iedereen daarin.

0:30

Koos Nee, maar ja goed, dat is het... Hoe zeg je dat? Je hebt vrijheid om te geloven wat je wil. Dus ik geloof ook echt in onze podcast. Dat is ook de enige bijna zo'n beetje die ik luister. Maar ja, dat is gewoon geweldig. Ik ben er blij mee.

0:45

Raphael Ja, ik ook. Ik luister ook nog andere podcasts. Ik ben helemaal bij met die van ons. Dus dan luister ik ook andere. Die van ons zijn niet zo lang. We hebben natuurlijk ook een wijziging doorgevoerd. Dat we niet meer afleveringen opsplitsen. Maar dat we gewoon in één keer online gooien. Dus dat je zelf kan beslissen.

1:07

Koos Ja, precies. Af en toe dan wijzigen we dingetjes in. Moet wel spannend blijven.

1:13

Raphael Misschien mag ik ook wel zeggen. Dat je ook naar praatmee. Geloof je dat ook? Om mee te praten? Ja, praten zonder praten.

1:22

Koos Praten zonder praten, maar praat mee.

1:25

Raphael Zodat je dus berichtjes kan achterlaten. Bij elke aflevering. Of als je vragen hebt. Of je kan onderwerpen aandragen. Dat soort zaken.

1:34

Koos Mooi. Doe dat vooral. Want dat vind ik ook leuk om te lezen. en reacties te zien. Ja, maak daar gebruik van, zou ik zeggen.

1:42

Raphael Ja, absoluut. Nu is het zo dat ik had laatst met, nou ja, ik had dat met een collega over die vroeg aan mij of ik wel eens kans spelen of ik daar wel eens aan deed.

1:57

Koos Kans spelen zoals gokken, bedoel je?

1:59

Raphael Ja, want dat is echt wel een dingetje namelijk de laatste tijd. Er zijn echt vet voor meer gokverslaafd gekomen, namelijk.

2:05

Koos Oké.

2:06

Raphael Omdat er mag reclame gemaakt worden.

2:09

Koos Mag wel reclame gemaakt worden?

2:11

Raphael Ja.

2:11

Koos Ik dacht dat het namelijk weer niet meer mocht of zo.

2:13

Raphael Oh, is dat zo?

2:14

Koos Ja. Oké, een tijd lang was er wel reclame inderdaad mogelijk.

2:19

Raphael Ja, veel meer gokverslaafden gekomen. En nu moeten websites wel een limiet zetten. Maar dat is per website. Dus als jij, ik weet niet wat de limiet is hoor, maar zeg maar.

2:31

Koos Heb je twintig websites, dan kan je twintig keer dat limiet. en dan heb je nog steeds vet veel geld verloren. Ja.

2:37

Raphael Ja.

2:38

Koos Maar mensen, hebben jullie al door dat gokken, je verliest altijd een groot deel van de mensen altijd geld. Dat kan niet anders.

2:48

Raphael Er is maar één winnaar.

2:49

Koos Ja, dat is de gokmaatschappij. Die verdient het geld.

2:55

Raphael Heb je wel eens van gokken?

2:57

Koos Jazeker, ik hou van gokken.

2:58

Raphael Maar ook met je geld?

3:00

Koos Nee, dat niet. Jawel hè. Ik ga wel eens naar het casino. Gewoon als, hoe zeg je dat? Een avondje uit. Gewoon een leuke, gezellige tijd hebben. Je kunt ook naar het bioscoop of zo. Dat kost ook, wat is het, 15 euro, 20 euro. Maar je kan ook die 15 euro of 20 euro in zo'n gokkast gooien. En samen dan daar plezier aan beleven. Dus zo ga ik wel eens naar een casino toe.

3:32

Raphael Oké. Maar dus dan ga je echt naar het casino?

3:34

Koos Ja, ik ga wel gewoon echt naar een casino. En wat ik leuk vind is zo'n balletje wat dan ronddraait.

3:40

Raphael Roulette?

3:41

Koos Roulette, ja. En dan kun je rood of zwart.

3:45

Raphael Of een getal.

3:46

Koos Of een getal. Of groen, kan ook nog. Dus ik doe dan bijvoorbeeld alleen maar zwart. De hele tijd. Alleen maar zwart. Nou, en dan uiteindelijk verlies ik bijna niks.

3:56

Raphael Oké.

3:57

Koos Moet je maar eens proberen.

3:58

Raphael Nou, ik vind dat altijd mijn inzet. Ik zet dan de helft op het zwart en de helft op het rood.

4:04

Koos Ja, dat kan je ook doen. Ja, dat gaat ook lekker.

4:07

Raphael Nee, ik ben helemaal niet thuis aan gokken. En laatst vroeg ook iemand aan mij van, hey, speel je poker? Ik zei, ja, dat is lang geleden. En dan zei ik, en ik ben helemaal niet goed in poker. Ik kan zo en zo geen pokerfeest doen. en ik bluff veel te veel. En dat wordt altijd gezien door Linda. Ze zegt dat, ja joh, dat is een blufferhaffel. Dus ik ben ook helemaal niet goed in spelletjes en rekenen. Dus ik bluff dan en ziet Linda dan gelijk. Dus dan noemt ze dat en dan speelt ze me van het spel uit. Maar toen vroeg die van, speelt dan ook met geld? Ik zei nee, want dan wordt het wel spannend door namelijk. Of spannend, dan doe je tenminste, dan ga je minder bluffen. Omdat het ergens om gaat eigenlijk. Niet om luciferstokjes. Maar aan de andere kant denk ik, als je een kaartspel speelt, dan gok je ook. Want het is gewoon geluk wat voor kaart je toebedeeld krijgt. Het is niet dat je dat voor handen hebt, dat je die keuze hebt.

5:14

Koos Ja, je kunt ook, hoe heet je die, Dogecoin of Trumpcoin of weet ik veel wat voor coin kopen. Dat is ook hetzelfde als gewoon, zeg maar, een kopkast.

5:28

Raphael Ja, maar goed, aan de andere kant beleggen vind ik dan wel ietsje anders. Omdat je dat wel kan echt onderzoeken en kan uitdokteren van waar kan ik het beste mijn geld in beleggen. En uitzoeken wat doet zo'n bedrijf en welke kant gaan ze op. Gaat mijn geld meer waard worden of niet?

5:44

Koos Ja.

5:44

Raphael En dat vind ik. En dan kan het natuurlijk in één keer de andere kant op gaan. Dat is dan jammer. Maar dat vind ik toch minder. Ik vind dat Gokken echt iets is van. Ja, ik weet het eigenlijk niet. Ik hoop er meer op.

5:56

Koos Ja, precies.

5:57

Raphael Want ik heb er geen invloed op. Dat is net zoals Gokken op een voetbalwedstrijd.

6:00

Koos Ja.

6:00

Raphael Je kan wel denken. Oké, ja. Ajax is beter dan FC Groningen. Dus Ajax gaat winnen.

6:07

Koos Een soort kansberekening is dat eigenlijk.

6:08

Raphael Ja, kansberekening inderdaad. Maar zeker weten is het echt niet. Want Groningen kan soms ook uit de onverwachtse hoop winnen van Ajax.

6:15

Koos Ja, het is een beetje 50-50. Nou, niet helemaal. Want je zou zeggen, Ajax die staat er beter voor dan Groningen. Dus dan zou de kans dat Ajax wint bijvoorbeeld 70% zijn. De kans dat Groningen wint 30%, ik noem maar even wat. En dan zou je dan kunnen zeggen van, oké, ja. Dan kun je daar een keuze in maken van waar ga ik dan op inzetten.

6:39

Raphael Ja. Ja, precies, maar mijn collega die had het ook over dat hij ook wel eens heel veel geld heeft verloren nadat hij ook heel veel geld had gewonnen. En ik denk dat daar ook wel een beetje het gevaar in schuilt bij gokken. Is dat je krijgt er wel een goed gevoel van en je denkt, je komt als overwinnaar eruit en dan... toch weer beet genomen. En dan verlies je dat, alles wat je gewonnen hebt en nog meer. En dan denk je, nee, nee, nee, ik kan echt weer winnen. Ik kan echt weer winnen.

7:10

Koos Ja, ik kan echt weer winnen.

7:12

Raphael Ik ga het allemaal weer terug winnen. Ik zet mijn hypotheek in.

7:16

Koos Ja, precies. O jee.

7:22

Raphael Maar ik denk dat eigenlijk wel, want is het een gebod? Niet gokken? Bij ons in de kerk?

7:28

Koos Het wordt afgeraden, ja.

7:30

Raphael Ja, het kan net zo goed een gebod zijn, want eigenlijk zijn alle geboden wel voor de zwakke de zwakste.

7:35

Koos Ja.

7:36

Raphael En als je niet tegen gokken kan, is het verstandig om dat niet aan te beginnen.

7:42

Koos Niet aan te beginnen, nee, alsjeblieft niet.

7:45

Raphael Aan de andere kant weet je ook niet of je er een zwak voor hebt. Dus denk ik, het is verstandig om er gewoon überhaupt niet aan te beginnen.

7:53

Koos Klopt, dat is het beste. Maar als je zegt, ik wil een keer gezellig een avondje uit, pak dan een bepaald bedrag dat je zegt, dat kan ik sowieso missen. Als ik gewoon aan een zwerver geef op straat, is dat ook goed. Misschien kun je dat trouwens wel beter doen dan in het casino, maar oké. Eigen keuze. Maar stel je zegt van, ik geef niet aan die zwerver, maar ik ga ermee naar het casino. En ik ga ermee aan die roulettetafel en ik zet elke keer 50 cent in. En dan heb ik een leuke avond met vrienden van me. Eind van de avond ben ik dus dat bedrag kwijt. Nou ja, dan is het ook geen man over bord. Stel, je bent het bedrag niet kwijt, want je wint. Dan kun je het alsnog aan die zwerver geven.

8:29

Raphael Ja, maar daar moet je dus niet gevoelig voor zijn.

8:32

Koos Precies, daar gaat het om. Je moet het zo doen dat je niet daar gevoelig voor bent, maar ook niet denkt van ik wil daar rijk van worden of voordeel uit gaan halen. Nee, je zou het alleen moeten zeggen van nou, ik wil gewoon een leuke, gezellige tijd. En dat kan door te gaan wandelen in het bos of een ijsje eten of naar het casino met een vriend of zo. Dat kan ook. Of naar het disco. Maar ja.

8:57

Raphael Ja, dus aan de ene kant, dat is net zoals dan met het pokeren met vrienden en dan geld inzetten, omdat het dan wat serieuzer wordt.

9:06

Koos Ja.

9:07

Raphael En dan is het, ja, dan, dus je moet het eigenlijk meer zien als een spelletje.

9:10

Koos Ja.

9:11

Raphael Maar hoe zou je dan zeggen van, als je er wel voor gevoelig zou zijn? Want daar kon je dan denken.

9:18

Koos Ja, maar dan moet je er niet aan beginnen.

9:20

Raphael Ja, maar dan kon je er pas achter als je het een keer gedaan hebt, denk ik.

9:22

Koos Ja, nou precies, dat zeg ik dus. Je neemt voor jezelf een bepaald bedrag, Dan ga je mee dan naar het casino. Dan merk je wel wat voor drang er in jou loskomt. Als je dan inderdaad het gevoel hebt van... Stel je wint. Dat je dan even... Oh, dan moet dat vaker gaan doen ofzo. Wat dat met je doet. Dan merk je wel van of je daar gevoelig bent. Of dat je daar niet gevoelig voor bent. Maar eigenlijk, ja... Als je de drang hebt om nog weer een keer terug te gaan. Omdat je denkt dat je er beter van kan worden. Dan zit dat niet goed. Want dat gaat niet werken.

10:00

Raphael Maar de overheid die geeft al aan. Dat mag pas vanaf je achttiende. Denk je dat dat een goede leeftijd is? Of denk je dat het zelfs nog hoger zou moeten zijn?

10:10

Koos Ja, ik denk beter vanaf je tachtigste.

10:14

Raphael Dan ga je niet met je vrienden uit. Die heb je dan niet meer. Die is allemaal overleden.

10:18

Koos Maar goed. Ja, misschien maak je dan nieuwe vrienden. Die dan ook 80 plus.

10:23

Raphael Ja, maar jij bent niet 80. Jij bent de 50 gepasseerd.

10:26

Koos Ja, klopt. Oké, ja.

10:28

Raphael Dus jij doet het ook al eens gezellig. Dus maar ik vind namelijk zo en zo. De leeftijdsgrens van volwassenheid. Ja, 18. Toen ik 18 was, dacht ik dat ik ook alles al wist. Maar nu, ik denk met de leeftijd van 30. Ik ben nu over de 40. Ergens rond de 30 dacht ik tegen van, oh ja, oké. Nou nu, ik wist echt niks toen ik 18 was. Ik leef nog zo in mijn eigen wereld. En nu ook dat ik de 40 gepasseerd ben, denk ik, ja, nog meer wijsheid eigenlijk. En kennis gekregen. Maar ik denk dus echt dat 18 eigenlijk ook nogal te jong is. En juist omdat je nog zoveel invloeden hebt. En dat het zo makkelijk is om, als je er wel gevoelig voor bent, om er dan ook makkelijker aan toe te geven. Terwijl als je het op een latere leeftijd doet, dat je toch die zelfbeheersing wat meer hebt en ook al heb je dus wel die verslaafdgevoeligheid voor gokken, dat het makkelijker een plaats te geven is dan als je 18 bent.

11:30

Koos Zelfbeheersing is een goddelijke eigenschap, dus het is wel een goede methode om dat te oefenen.

11:37

Raphael Ja. Dat is net zoals dat als je aan het vasten bent dat je dan eigenlijk in een restaurant met al je ik een i-pensum moet gaan zitten. Dan gewoon de heerlijke genieten van al die mensen die aan het eten zijn en dan zelf aan het vasten en dan je denkt van dit maakt mij sterker.

11:55

Koos Extra dementie aan je vasten.

11:58

Raphael En dan ook gewoon intree betalen.

12:01

Koos Ja, precies. Nou, dat is echt de next level als je dat doet. Nou, dat zou wat zijn, jongen.

12:10

Raphael Ja, dus ehm, Zelfbeheersing, goddelijke eigenschap.

12:15

Koos Ja.

12:16

Raphael En ook denk ik de drang dan om niet altijd maar te verwinnen.

12:24

Koos Nee.

12:25

Raphael En ook gewoon plezier uit te varen uit het doen. En het beleven met je vrienden.

12:34

Koos Ja, stop er alsjeblieft mee als je denkt dat je daar geld kan gaan verdienen. Bij een casino of gok of wat dan ook. Dat gaat echt niet gebeuren. En dus ja, dat raad ik helemaal af. Maar als je zegt van nou, het lijkt me gezellig en leuke tijd en spreek een bepaald bedrag af. En dat is het en niet meer.

12:53

Raphael Ja, want ik weet ook wel inderdaad dat mijn collega zei van als hij dan op een sportwedstrijd geld heeft ingezet, dat hij ook heel anders kijkt naar zo'n sportwedstrijd.

13:01

Koos Oh zo, oké.

13:02

Raphael En hij zei ook van, wat ik dan wel eens deed, dan ging ik naar een wedstrijd van FC Groningen. En dan zet ik geld in op de tegenpartij. want dan als het Groningen gewonnen had, had ik een euforisch gevoel van, Groningen heeft gewonnen, maar als ze verloren hadden had ik wat geld.

13:16

Koos Ja, precies. Precies, dat is wel slim. Dan heb je altijd in beide gevallen dan een bepaald goed gevoel. Ik vind het wel leuk bedacht. En de kans had hij dus geld dat het gewonnen was heel groot.

13:27

Raphael Ja.

13:31

Koos Oh man.

13:32

Raphael Maar dat is dat dus ik snap dat dan ook wel weer, maar ik waag me er niet aan.

13:38

Koos Nee?

13:39

Raphael Nee.

13:39

Koos Nou, fijn. Goed toch?

13:40

Raphael Ook omdat ik het wel zonde vind van mijn geld. Ik geef ook geen geld aan zwervers. Dat vind ik ook zonde.

13:47

Koos Maar even terug te gaan naar dat jij dus niet gokt. Dat vind ik gewoon hartstikke mooi. Dus dat is prima. Als jij daarvoor kiest, dat vind ik hartstikke blij voor jou.

13:56

Raphael Ja.

13:56

Koos En mis je dan wat?

13:58

Raphael Nee.

13:58

Koos Nee, dus?

13:59

Raphael Nee. Heb je een goed leven? Ja, ik heb het ook niet gedaan. Omdat ik ben dus wel opgevoed met niet gokken. En dat, ja, Ja, in milde mate doe ik het dus wel, want ik speel wel spelletjes. Ik kan het wel eens dobbelen. En dat is ook natuurlijk gokken, want je weet niet wat je dobbelt. Tenzij je je vals speelt. Dus dat doe ik dan wel, maar ik ga dus niet met geld gokken.

14:24

Koos Maar zou je het leuk vinden om een keer met mij naar het casino te gaan dan?

14:27

Raphael Ja, dat weet ik niet. Als jij betaalt.

14:29

Koos Ja, dan betaal ik.

14:31

Raphael Dat is nog niet met mijn eigen geld.

14:33

Koos Nee, precies. Zullen we dat een keer doen dan?

14:34

Raphael Dat gaan we doen. Maar ook met de wedstrijden, ik snap toch wel waar het dan vandaan komt. Inderdaad, om de plezier uit te halen. Maar eigenlijk met elke verslaving waar je ook gevoelig voor bent, Is het gewoon echt verstandig om daar gewoon goed mee om te gaan. Of eventueel hulp te zoeken. Als je denkt van, oh dit trekt mij zo de verkeerde kant op. Ik krijg verslavende gevoelens. Of ik krijg gevoelens dat ik daar meer van moet hebben. En andere dingen voor aan de kant ga zetten bewust. En misschien je gezin gaat lopen verslonzen of je relaties. Ja, dan moet je echt hulp zoeken.

15:14

Koos Ja, er zijn zoveel dingen die dat... Nou, social media zou dat kunnen zijn.

15:19

Raphael Oh ja.

15:20

Koos Series. Nou, eten. Slapen. Slapen, ja.

15:27

Raphael Werken.

15:28

Koos Werken, seks, porno. Wat hebben we allemaal nog? Mee, van alles.

15:34

Raphael Je kan overal verslaafd aanraken.

15:35

Koos Ja, ja, precies.

15:37

Raphael Koffie, thee, roken, drugs.

15:39

Koos Ja, nou, precies. Ga maar door, ga maar door. Dat is zo heel veel, dus heel veel, ja, eigenlijk heel veel dingen dat je denkt van, hé, ja, hoe zit dat eigenlijk, wat voor invloed heeft dat op mij, hoe afhankelijk ben ik ervan, ja.

15:58

Raphael Ja, hoeveel schade doet het je in je persoonlijk leven. En in je relaties richting anderen. Wat ik trouwens over drugs... Het is zo bijzonder dat ook de overheid bepaalde dingen toelaat. Want zelfs de Holland Casino is gewoon van de overheid. Dat ze ook drugs toestaan. En ook zelfs harddrugs.

16:22

Koos Maar alcohol is toch eigenlijk ook een soort van...

16:25

Raphael Ja, dat valt onder harddrugs.

16:28

Koos Dus dat wordt ook toegestaan.

16:29

Raphael Dat wordt gewoon toegestaan. Ja, ook omdat de mensen dat willen. En omdat het sociaal geaccepteerd is. En omdat er ontzettend veel geld mee verdiend wordt.

16:38

Koos Ja.

16:40

Raphael Maar ik vind het wel heel mooi wat de overheid dan doet met de anti-roken campagne. En de rookvrije generatie. Omdat het andere mensen echt ook, nou ja, je omgeving schadelijk is met het roken. En je natuurlijk jezelf ook heel erg schadelijk kan zijn.

16:54

Koos Ja.

16:55

Raphael Maar het is met alcohol net zo, weet je. Het is niet voor niets dat ze zeggen, alcohol maakt meer stuk dan je lief is. Omdat het gewoon... Nou, je jezelf niet onder controle hebt op het moment dat je te veel hebt genomen.

17:06

Koos Ja.

17:07

Raphael En je daar gewoon ook andere mensen hun leven kan afnemen.

17:10

Koos Ja.

17:11

Raphael Doordat je een bepaalde ongeluk veroorzaakt daardoor.

17:14

Koos Ja, ook dat, ja. En je hersencellen sterven af en dan moet je later weer voor die mensen gaan zorgen die dan geen hersencellen meer hebben.

17:21

Raphael Ja. Ja.

17:22

Koos Of zeg ik nou iets verkeerds.

17:23

Raphael Ja, nee, dat klopt. Het is toch een onderzoeker of een wetenschapper die ook wel eens op tv komt. Die zegt ook van, gewoon al bij de kleinste innamen van alcohol sterven hersencellen al af.

17:39

Koos Ja, maar dat merk je heel snel. Als iemand alcohol heeft, dan heb je al heel snel door van, die is niet helemaal...

17:47

Raphael Ja, maar ze worden ook niet meer hersteld. Dus dat, ja, ik knap dat niet hoor, want ik heb nog nooit iemand meegemaakt die geen hersencapaciteit meer over heeft, omdat hij zoveel alcohol heeft getrunken. Dan is het eerder doordat je wiet gebruikt hebt. Doordat je, dan krijg je ook een bepaalde, iets in je hersenen wat dan ook afsterft, volgens mij. Maar, ja.

18:11

Koos Nou goed, even terug te komen op verslaving en zo.

18:14

Raphael Ja, voor gokken, want het is, ja, heel vaak zeg je ook wel eens, oh ja ik gok dit of ik gok dat is dan ook zonder geld en dus dan dacht ik ja daar gok ik wel op, of iemand thuis is bijvoorbeeld ja ik ga er naartoe maar ik gok er maar op dat hij thuis is want niet van tevoren afgesproken ja, dus je hebt verschillende gradaties binnen het gokken, Maar de verslavende vorm daarvan, probeer dat echt te vermijden. En als je er wel last van hebt.

18:51

Koos Ja, zoek hulp.

18:52

Raphael Ja, en er is geen schaamte in, denk ik hoor.

18:55

Koos Nee, denk ik ook niet. Ik bedoel, er zijn zoveel dingen die verslavend zijn. Maar gokken, als je er last van hebt of moeite mee hebt, zoek hulp. Want ja, beter dat je er weer van afkomt. Het is gewoon zonder. Het maakt meer kapot dan je lief is.

19:09

Raphael Ja, maar ook omdat het zo je leven beïnvloedt. Je hebt gewoon, je keuzevrijheid wordt eigenlijk weggenomen daardoor.

19:17

Koos En dat is wat Hemelse Vader juist wil voorkomen dat jij afhankelijk wordt en dat jouw keuzevrijheid wordt ingeperkt. Hij vindt het fijn als je je keuzevrijheid juist ten volle kunt benutten, maar ook vooral voor hem kunt kiezen. En niet afhankelijk bent van, nou ja, die verslavingen die je eronder houden.

19:36

Raphael Ja, en die we ook nog meenemen naar het leven hierna.

19:40

Koos Ja, ook dat nog. Dus je hebt er best wel veel last van. Dus probeer daar vanaf te komen, zodat je er geen last meer van hebt.

19:46

Raphael Precies.

19:47

Koos Dat is mijn tip. Ja.

19:49

Raphael En wees wijs.

19:50

Koos En wees wijs. En tot de volgende keer.

19:53

Raphael Ja, wees wijs. En luister naar onze volgende aflevering.

19:56

Koos Ja, van geloof je dat ook?

19:58

Raphael Ja, je hoeft niet te gokken of de volgende aflevering komt.

20:00

Koos Die komt zeker weten. Ja, die komt zeker. Dat is geen gok. Dat is gewoon realiteit. Nou mensen, tot de volgende keer.

20:07

Raphael Tot de volgende week.

20:08

Koos Doei.