Bijbelvertalingen: wat gaat er mis en wat betekent dat voor jou?

Koos Hey Raphael.

Raphael Hallo Koos.

Koos En welkom luisteraars.

Raphael Yes, bij een nieuwe aflevering van Geloof Je Dat Ook.

Koos Yes, nou tof man. Ja, ik had van de week iets interessants gelezen joh. Het was een boek, ik ben in Duits aan het lezen tegenwoordig, dat heet Der Lebendige Gott. En in die lebendige God stond dan eigenlijk een soort van beschrijving hoe dat is gegaan met het tot stand komen van de Bijbel zoals wij dit nu kennen.

Raphael Oh, ja.

Koos Echt. Ja, ik wist daar wel wat van.

Raphael Ja.

Koos Maar dit was nog weer uitgebreider en nog weer meer details die ik nog niet zo kende. dat wat deze schrijver beweert dus, dat ze toen dachten dat Christus vrij snel terug zou komen. Dus hij had gezegd, ik kom weer terug.

Raphael Ja, in de Bijbel zegt, ja, in de Evangelie.

Koos Ja, in de Evangelie. Er zal wel afval komen, dan kom ik weer terug. Zij dachten, maar hoeven dat allemaal niet op te schrijven, want hij komt weer terug. Binnenkort.

Raphael Zij dachten echt heel binnenkort.

Koos Ja, echt heel binnenkort. Toen ze merkte van, we zijn nu zoveel jaar verder en het duurt maar. Op een gegeven moment zijn ze het pas gaan opschrijven. Echt pas 70 jaar na Christus of zo. Heel veel later pas.

Raphael Wat, de evangelieën?

Koos Ja.

Raphael Oké.

Koos In ieder geval, dat las ik uit dat boek. Dan moet ik maar aannemen dat dat zo is.

Raphael Ja, ja.

Koos En dan was het ook nog zo dat, hoe kan ik dat? Moet ik het even reproduceren wat er allemaal gezegd werd?

Raphael Ja, vertalen van Duits naar Nederlands.

Koos Ja, ook dat nog. Maar goed, dus dat ten eerste. Dus dat is op een later moment heel opgeschreven. dan was het ook nog zo dat er zijn best wel heel veel dingen op perkamentrollen enzo terechtgekomen ehm, Maar niet alles is in de Bijbel terechtgekomen.

Raphael Nee, er is heel veel opgeschreven.

Koos Ja, er is echt heel veel opgeschreven.

Raphael Maar moet je nagaan als wij nu vandaag de dag een Bijbel zouden gaan produceren over het evangelie. Je moet gewoon keuzes maken wat erin komt te staan. En dan kan het heel goed geïnspireerd zijn. Dat je dat boek door Christus, wat er in het boek moet komen. Maar je kan niet alles maar opnemen in zo'n boek.

Koos Nee.

Raphael Maar goed, in dat boek staat waarschijnlijk ook beschreven dat er bepaalde keuzes zijn gemaakt om expres niet op te nemen in het boek.

Koos Ja, er zijn keuzes gemaakt. Er is ook in bepaalde talen geschreven. Sommige stukken echt in het Hebraeus, sommige stukken in het Grieks, sommige stukken in het brief of Latijn. of Latijn. En als je in het Hebraeus dan heb je bepaalde tekenen. Eén teken kan wel drie, vier verschillende dingen uitdrukken.

Raphael We hebben Nederland natuurlijk ook. Nederlands.

Koos Ja.

Raphael En bank.

Koos Ja, bank. Dat kan inderdaad ook verschillende dingen zijn.

Raphael Alleen in Nederlands is het echt totaal iets verschillends.

Koos Ja.

Raphael Maar in het Hebraeus kan er iets wat er heel erg lijkt zijn.

Koos Ja, precies. Dus er zitten allemaal nuances in. Dus dat is een ding.

Raphael Ja, dat vind ik dan ook wel weer mooi aan bijvoorbeeld de Nederlandse bijbels. Dat ze dan vertalen en dat ze dan in de moderne taal schrijven. Maar dan, omdat het dan makkelijker lezen is, maar ze halen alle interpretatie eruit. En dat is dus geïnterpreteerd door diegene die dat dan in de moderne taal heeft geschreven. Maar die zegt dan, ik vind dat dit het betekent. Maar dat is dus vroeg ook gebeurd.

Koos Juist.

Raphael Ik denk dat het wel zo geïnterpreteerd kan worden. Terwijl dat misschien helemaal niet de interpretatie is die daar bedoeld is.

Koos Ja.

Raphael Krijg je dus gewoon een hele misvatting aan de.

Koos Ja, want iets van, nou, driehonderd jaar na Christus of zo. Nou, er was een of andere keizer, die wilde dus om zijn machtspositie te versterken, had die gedacht van, hé, dit christendom gaan wij opleggen aan iedereen. En die was eigenlijk ook voorstander van dan een soort van boek wat daarbij kan helpen. Dus die had, in principe waren er echt heel veel priesters en alles en domineers, hoe ze allemaal heten, allemaal gevraagd om mee te denken. Maar uiteindelijk van alle, ik noem even wat, 8000, zijn er maar 300 of zo, nog minder, betrokken geweest bij het tot stand brengen van die Bijbel. En heel veel. We waren het eigenlijk helemaal niet eens met de versie die tot stand is gekomen. In ieder geval, dat las ik allemaal in boeken. En dat ook degene die daar op tegen waren, die keizer had een bepaald belang. Dus de keizer heeft gezorgd dat iedereen die er tegen was, of dat hij daar argwaam van kreeg, die kon in ieder geval niet meer zijn stem laten horen.

Raphael Nee, precies.

Koos Dus ja dat is met harde hand is dat eigenlijk tot stand gekomen en opgedrongen en in feite mocht ook verder niemand die Bijbel lezen man.

Raphael Wat gek eigenlijk dat we het christendom hebben zo nog he, dat is vandaag de dag ja.

Koos Ja maar dat christendom is echt ook gebruikt om te zeggen van wij wij gaan ons rijk vergroten En we gaan dus iedereen christen maken. En er zijn dikke oorlogen gevoerd. En, tja.

Raphael Ja, bijzonder. Ik vind het heel, ik meen het echt serieus. Dat het bijzonder is dat er zoveel christenen nog zijn. Naar aanleiding van wat er wel niet gebeurd is met het boek. Ook dat er nog heel veel christenen zijn die dus gewoon echt van kaf te kaf geloven wat in de Bijbel staat.

Koos Ja.

Raphael En dat er niks aan toegevoegd kan worden. Of dat, terwijl er eigenlijk al veel meer. Maar dat het ook... Also de origine, Het oorsprongsverhaal van de Bijbel, dus het krijgt te horen, dan kun je eigenlijk al niet meer erachter staan, vind ik, dat alles maar letterlijk genomen moet worden wat in de Bijbel staat. Ook om dat vanwege interpretatie die lastig is aan te geven. Maar ik vind ook dat de mensheid, dat de christendom nog steeds, omdat er zoveel weerstand is geweest, ook juist met reformaties en kerken die niet met elkaar eens zijn en dan samen gaan met een andere kerk of opsplitsen en dan moet je kiezen bij welke kerk je gaat horen. Omdat jouw voorganger die trekt zich naar een andere kerk. En dan denk je, hoe kan dat man? Hoe kan dat? Dat is gewoon niet van Christus.

Koos Nee, dat kan niet. Heel veel reformanten die hebben het ook met hun leven bekocht. Die zijn gewoon allemaal kopje kleiner gemaakt. Vanuit de gevestigde kerkorde. In principe is dat ook met Christus gebeurd. Christus is door de fariseeën. De Joodse leiders. eigenlijk kopje kleiner gemaakt. Door hun toedoen. Dus hij uiteindelijk gekruisigd. Maar zo is dat ook met heel wat van die reformanten van mensen die zoiets hadden. Er klopt hier iets niet. Nou ja, die hebben het niet overleefd.

Raphael Nee, klopt. Ja, een beetje tegen de status quo in en dan wordt het heel lastig gemaakt.

Koos Ja. En dan ook nog, we hebben het geluk, zal ik het dan zo maar zeggen, dat iemand door God is geroepen als profeet en de opdracht heeft gekregen om een aantal stukken van de Bijbel weer in echt de goede vorm terug te brengen.

Raphael Zoals de bedoeling is. Maar dan in de Engelse taal dan?

Koos In de Engelse taal, dat moet ik inderdaad wel erbij zeggen, dus in de Engelse taal geïnspireerd door God. Ik zeg van, dit is beduld geweest. En daar zitten wel interessante nuanceverschillen in.

Raphael Ja.

Koos Ik zeg maar wat van bijvoorbeeld het woordje één of geen. Dat is maar één lettertje. Maar dat staat ergens in de Bijbel van, dan zul je geen zegeningen van God ontvangen. Als je tot God bidt. Ja, ik moet even kijken. Maar nee, ik kan het even niet. Maar ook dat had ik gelezen. Ik heb laatst een film gezien. Een zee, ja.

Raphael Met Linda. En dat ging dan, we waren op zoek naar het eeuwige jeugdwater. En in die zoektocht moesten ze ook een bijbel opzoeken. Want daar zaten ook tips in. Waar ze het konden vinden. En dat heette dan, hoe heette die bijbel ook weer? Maar dat was dan zeg maar de slechte bijbel. En daar zijn maar een paar van gemaakt. Want daar staat in de tien geboden, het woordje not staat er dan niet in. Dus er staat dus van, gij zult overspel plegen. En gij zult u doden. Zo stond dat staat erin. Dus ik dacht van, ah, het is vast een fabeltje, weet je, voor de film, leuk voor de film. Maar het blijkt dus echt zo te zijn.

Koos Echt? Oké.

Raphael Ja. Ja, de Evil Bible of zo.

Koos Evil Bible.

Raphael Ja.

Koos Maar goed, zo kan een woordje of een letter zelfs echt een heel andere interpretatie aan iets geven.

Raphael Maar wij hebben dus in onze schriftuur, wat wij hanteren, dat is eigenlijk allemaal, vanuit het Engels is dat allemaal opgeschreven. Want het is ook maringsammer in het Engels geweest.

Koos Ja.

Raphael En dat is dan vertaald naar het Nederlands en dat krijgen we dan vertaald en dan wordt dat ook wel eens weer herzien, die vertalingen.

Koos Ja.

Raphael Niet in het Engels, maar dan voornamelijk naar het Nederlands toe of misschien ook vast ook naar andere talen. Maar ik weet dat laatst een aantal jaren terug is dat bijvoorbeeld het gebed wat we gebruiken bij de doop is veranderd.

Koos Ja, en bij het avondmaal.

Raphael Het gebed wat we gebruiken bij het Haafmauw is veranderd. Maar dan heb ik zoiets van, oké, want die gebeden die lezen we echt letterlijk op. Vaak van papier ook gewoon, omdat we dan geen woord mis willen zeggen. Of vaak omdat we dus geen woord mis willen zeggen. Hoe kan het dan zijn, want dan hebben we het al die jaren niet goed gedaan.

Koos Ja, maar dat maken we er ook zelf van toch.

Raphael Ja, want ook bij het aafmaalsgebed is het vaak dat nadat het aafmaalsgebed is voorgelezen, dat dan wordt gekeken naar degene die precedeert van, hé, heb ik hem goed opgezegd? En als hij niet goed was opgezegd, dan werd er gezegd van, nee, is niet goed. Dan werd hij nog een keer het aafmaalsgebed opgezegd. Maar dat betekent dus dat als dat echt zo is, dat al die tijd we niet van het afmaal hebben genomen of misschien zelfs niet goed gedoopt zijn, als we het zo letterlijk moeten nemen.

Koos Maar dat moeten we dus niet denken.

Raphael Nee, mijn mening dus ook. Maar dat is altijd wel zo geweest, dat is zo gevormd, omdat er altijd bij mij het afmaatschappij dan werd afgekeurd. En dat ik dan zoiets, oh ja, het moet echt woord voor woord goed zijn. Dus dat wordt dan in jouw besef. Wordt er dus gezegd van. Het moet woord voor het goed zijn. Want anders is het niet correct. Dus dan is het niet geldig. Zo klinkt het dan. Zo voelt het dan. En als je jong bent. Maar doordat de vertalingen dat hebben veranderd, heeft mij dus toen het beseffen van, dat is dus niet zo.

Koos Nee, dat is dus niet zo. Maar ja, dat klopt. Interessant, hè?

Raphael Ja, dat is dus ook wel zo, denk ik, met andere vertalingen die er zijn. is dat, moeten we bepaalde dingen juist op die manier doen of is het meer een soort richtlijn? Omdat we namelijk moeten gefocust blijven op Christus, dat is gewoon het allerbelangrijkste.

Koos Ja, dat is het belangrijkste.

Raphael En we moeten natuurlijk wel het evangelie van Christus hebben. Dus dat is wel belangrijk dat dat duidelijk is. Wat zijn de stappen van het evangelie van Christus? En hoe kunnen we dat blijven onderhouden?

Koos En dat verandert niet. Dat is wat het is.

Raphael Ja, precies.

Koos Klopt.

Raphael Maar vertalingen niet. Daarom is het ook wel heel belangrijk dat we profeten hebben.

Koos Ja.

Raphael Want ik weet dat bij ons in de kerk wordt ook een vertaling wordt dan goedgekeurd. Door een leider van de kerk. Die dus eigenlijk helemaal niet onze taal beheerst. Maar dan wordt het dus goedgekeurd, een vertaling. Wat prima is, want het functioneert goed. Maar dan krijgen we daarna, jaren later, wel weer nieuwe vertalingen.

Koos Ja.

Raphael En die worden ook goed gekeurd. Ja.

Koos Ik ben blij dat we een levende profeet hebben die nu gewoon hier op aarde leeft en ons in deze tijd duiding kan geven over hoe we de schrift eigenlijk het beste kunnen interpreteren op dit moment.

Raphael Ja.

Koos En ik denk dat het superbelangrijk is om de heilige geest te raadplegen zal ik het maar zo zeggen. Of dat de heilige geest je ook kan laten voelen van hoe je ermee om moet gaan. Hoe je het moet zien.

Raphael Ja want er zijn ook best wel wat organisatorische dingen die wijzigen in de kerk. En we zijn echt een levende kerk. Er zijn echt dingen die wijzigen gewoon naar behoefte van wat de tijd zich brengt. En sommige dingen denk je ook van, dat kunnen we echt niet meer, dat vroeger dat in de kerk gebeurde. Daar kan je soms wel eens voor schamen, denk ik hoor, bij ons in de kerk, van wat er gebeurd is.

Koos Beetje wel, ja. Nou ja, bijvoorbeeld met zo'n kamp voor de jeugd, een aantal jaar geleden, was een superstrakke regel dat je wat langere mouwen moest hebben, rokken en broeken over de knie. En dan werd je anders gewoon naar huis gestuurd.

Raphael Ja.

Koos Superstrakke regel. Nou nu, niet meer. Nu mogen ze daar niks meer van zeggen. Dus kun je heen met spaghetti bandjes of heel kort broekjes, oké, toestem. Maar ik had nog iets anders, dat kwam ik ook tegen. Ik wil dus worden verzegeld in de tempel. Vroeger was het zo, als jij trouwt voor de wet, dan moet je binnen een dag naar de tempel om verzegeld te geraken.

Raphael Ja, dat is 19 jaar geleden was dat gewoon zo.

Koos Ja, 19 jaar geleden. Nu zo, nou, geen beperking meer. Als jij nu trouwt, dan kun je best over een maand, drie maanden, ja, weet ik veel wanneer je maar wil, kunnen we dat hebben, ja. Dus helemaal niet meer, er zit helemaal geen beperking meer op.

Raphael Ja, want toen Leed en ik getrouwd waren, dat is dus nu meer dan 19 jaar geleden, dit jaar. En dat was inderdaad, wij gingen ochtends vroeg trouwen voor de wet. En we gingen dezelfde dag nog, want dat wou ik heel graag, op dezelfde dag ook verzeegd worden in de tempel.

Koos Oh, dezelfde dag zelfs?

Raphael Ja, wij zijn toen naar de Zoetermeer gereden om daar dan verzeegd te worden. en toch hebben we het schuld, De receptie en het feest van zeg maar, die hebben we twee dagen later gedaan. Want we zijn op een woensdag getrouwd, want dat is gratis in Groningen.

Koos Dat is geregeld.

Raphael Ja, dat kwam ook heel goed uit, want we waren er best wel vroeg bij, bij het reserveren van de dag. En toen zeiden ze van, oh, eigenlijk is het eerst, het vorige moment is, nou, 19 juli 2006. En we dachten, 19 juli? Ja.

Koos 19 juli?

Raphael Ja.

Koos Dat is overmorgen.

Raphael Hallo, nu verklap je wanneer we deze opname hebben gemaakt.

Koos Even eruit knippen. Foutje. Nee hoor, dat is...

Raphael Dat is al lang geleden. Een aantal weken terug was dat.

Koos Ja, nog gefeliciteerd.

Raphael Ja, dank je, dank je. Maar dus dat 19 juli, 19 jaar. Maar dat was... Dus dat kwam heel goed uit. Dus zeiden we, oh nou, perfect, dan kunnen we dat doen. En ik wou heel graag dat we ook dezelfde dag dan verzegeld zouden worden. Maar super relaxed, want dat is de londag vrij eigenlijk. En dan hadden we vrijdagavond pas, hadden we de receptie en feestjes waren al helemaal uitgerust van de trouwerij en ook best wel rijen natuurlijk. Want we reedden toen ook in de auto die geen airco had en het was de warmste jullie dag ooit.

Koos Oh, de main. Hadden jullie toen die Audi 80? Ja. Mooi man. Geweldig.

Raphael Mooi dat je dat nog weet ook.

Koos Ja, dat is wel. Oh, ik bedoel.

Raphael Ja, dat was, we hadden een tijd.

Koos Helemaal een tijd.

Raphael Ja.

Koos Maar waar hadden we het eigenlijk over? Oh, die vertalingen.

Raphael Ja.

Koos En dat de dingen veranderen allemaal.

Raphael Ja, de levende kerk.

Koos Ja, de levende kerk.

Raphael Ja.

Koos En, oh ja, dus mijn boodschap eigenlijk naar de luisteraars is van, kijk, ik ben heel blij dat we heilige schriften hebben. Maar zoek daarbij ook de leiding van de Heilige Geest om proberen eruit te halen wat God ermee bedoeld heeft. En soms is het zelfs natuurlijk heel persoonlijk. Wat is op dit moment interessant voor jou? In jouw leven? Voor in de situatie waar jij nu in zit?

Raphael Ja, het is mooi dat je het zegt. Want het is namelijk heel erg belangrijk dat we persoonlijke openbaring ontvangen. Maar daarbij ook wel de openbaringen in acht nemen die de profeet ontvangt. Want dat is leidraad voor iedereen in de wereld. Maar daarnaast worden bepaalde dingen toch wel opengehouden voor persoonlijke interpretatie eigenlijk. Dat je dus toch nog zelf die openbaringen moet gaan vragen aan hemelse vader. Van hé, hoe past dit in mijn leven? Hoe past dit in mijn gezin? En dus dat is echt super belangrijk. Dus we kunnen niet zeggen van dat wat de profeet heeft ontvangen als openbaring. En we kunnen het natuurlijk altijd verifiëren bij Hemelsvader. Maar het is eigenlijk niet zo dat wij daar tegenin kunnen gaan. Of zeggen van oh, maar ik heb een openbaring gekregen die totaal anders is. En dat kan eigenlijk niet.

Koos Nee, dat kan niet.

Raphael Hemelsvader zou dat niet zo de mensen in verwarring brengen.

Koos Klopt, klopt.

Raphael Net zoals dat Christus niet zou zeggen tegen iemand in de kerk van ja, de kerk waar je nu bij hoort, die doet eigenlijk niet meer, de leiders van die kerk, die volgen mij niet meer. Weet je wat, ik stel Johanna als nieuwe leider van mijn kerk. Ga mijn kerk maar voortzetten in een andere setting. Nee, dat doet hij niet.

Koos Nee, dat doet hij niet. Maar lieve mensen, ik wil jullie meegeven, probeer het maar eens uit. Lees maar eens in de Bijbel of in de schrift of iets. En als ik lees, dan krijg ik gedachten spinnen. Dan krijg ik een soort van inspiratie. Oh ja, dat was ik vergeten. Of dat, dat. Het brengt iets. Dus het brengt jullie ook wat. Probeer het maar eens uit. En dan laat ons weten wat je hebt ervaren. voor het lezen van de schrift en probeer die heilige geest uit te nodigen om het te verduidelijken.

Raphael Ja, mooie uitnodiging koos.

Koos Nou, doen we dat zo. En dan hoop ik jullie volgende week weer niet te zien, maar dat jullie weer luisteren.

Raphael Ja, hopelijk dat jullie volgende week weer luisteren.

Koos Goede week. Toch.